Công khai, minh bạch trong chi trả dịch vụ môi trường rừng

Chính sách chi trả DVMTR là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, chính thức triển khai từ năm 2011. Đây là cơ chế tài chính bền vững, nhằm huy động nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân sử dụng DVMTR để chi trả cho các chủ rừng, những người đang trực tiếp bảo vệ, gìn giữ hệ sinh thái rừng. Theo chính sách này, các đơn vị như nhà máy thủy điện, công ty cung cấp nước sạch, du lịch sinh thái có trách nhiệm chi trả phí sử dụng DVMTR cho Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng. Số tiền này sau đó được phân bổ cho các tổ chức, hộ gia đình, cộng đồng tham gia bảo vệ rừng. Qua đó, tạo thu nhập ổn định cho người dân miền núi, thúc đẩy ý thức giữ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng và quản lý rừng bền vững.

Nhằm đảm bảo việc chi trả tiền DVMTR được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, đảm bảo công khai, minh bạch, những năm qua, huyện Mèo Vạc đặc biệt quan tâm đến công tác kiểm tra, giám sát hoạt động chi trả tiền DVMTR. Theo đó, UBND huyện đã chỉ đạo Ban kiểm tra, giám sát chi trả DVMTR huyện xây dựng kế hoạch và tiến hành kiểm tra, giám sát, đánh giá tình hình công tác chi trả DVMTR cho cộng đồng dân cư, thôn, bản và các chủ rừng. Đồng thời kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tiền DVMTR tại các thôn, bản trên địa bàn. Xây dựng báo cáo kiểm tra, giám sát trên cơ sở triển khai, thực hiện, đánh giá những khó khăn, hạn chế để đề xuất UBND huyện phương án giải quyết, tháo gỡ.

Thực hiện chỉ đạo của UBND huyện, hằng năm, Ban kiểm tra, giám sát cấp huyện đã tiến hành tổ chức các cuộc kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách chi trả DVMTR tại các xã, thị trấn. Nội dung tập trung vào công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các xã, thị trấn trong việc triển khai, thực hiện chính sách; công tác giải ngân, quản lý, sử dụng và quyết toán tiền DVMTR; việc niêm yết, công khai danh sách các tổ chức, cá nhân được chi trả; việc tổ chức họp thôn bàn thống nhất sử dụng kinh phí DVMTR; đánh giá hoạt động của các tổ, đội bảo vệ rừng chuyên trách tại các thôn… Qua kiểm tra, giám sát cho thấy, các Ban kiểm tra, giám sát chi trả DVMTR cấp xã thường xuyên được kiện toàn khi có sự thay đổi thành viên; các Tổ quần chúng bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng các thôn được thành lập và hoạt động hiệu quả; việc niêm yết công khai kinh phí chi trả tiền DVMTR được thực hiện đầy đủ theo hướng dẫn, quy định. Bên cạnh đó, các xã, thị trấn đã thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ rừng, không để xảy ra các vụ việc nghiêm trọng, phức tạp vi phạm Luật Lâm nghiệp và công tác phòng cháy, chữa cháy rừng. Đặc biệt, với nguồn tiền DVMTR chi trả cho cộng đồng dân cư, các thôn đều tổ chức họp bàn, thống nhất sử dụng vào các mục đích như hỗ trợ Tổ tuần tra, bảo vệ rừng, mua sắm dụng cụ phòng cháy, chữa cháy rừng. Bên cạnh đó, các thôn cũng dành một phần kinh phí chi cho các hoạt động phát triển thôn như làm đường bê tông, sửa chữa nhà văn hóa hoặc xây dựng quỹ thôn phục vụ các nhiệm vụ thiết yếu khác.

Phó Chủ tịch UBND huyện Mèo Vạc, Lê Xuân Hướng cho biết: Nhờ đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát việc triển khai, thực hiện chính sách chi trả DVMTR đã đem lại nhiều kết quả tích cực, đảm bảo chính sách được thực hiện đúng quy định, công khai, minh bạch. Cũng nhờ đó, ý thức, nhận thức của người dân về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng được nâng lên. Năm 2024, tỷ lệ che phủ rừng toàn huyện đạt 38,2%, tăng 3,4% so với năm 2020.

Để chính sách chi trả DVMTR tiếp tục được triển khai, thực hiện hiệu quả, thời gian tới, huyện Mèo Vạc tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó chú trọng công tác kiểm tra, giám sát việc chi trả, sử dụng tiền DVMTR. Qua đó, góp phần phát huy hiệu quả chính sách, thúc đẩy phát triển KT - XH gắn với bảo vệ môi trường một cách bền vững.